دانشجو: آقای آرش رحیم‌زاده بالانج
استاد راهنما: دکتر علی معصومی
زمان: دوشنبه ۱۶ بهمن ماه ۱۴۰۲ ساعت: ۱۰:۰۰
مکان: دانشکده فنی و مهندسی در کرج، اتاق ۲۰۵
چکیده
وقوع زلزله‌های شدید و متعدد در سالیان گذشته در کشور و بروز خسارت‌های مالی و جانی که در پی داشتند، یافتن روش‌هایی را برای کاهش این خسارت‌ها به امری ضروری تبدیل کرده است. امروزه اهمیت ساختگاه و فاصله ساختگاه از گسل مولد زلزله (در زلزله‌های نزدیک گسل) و هم‌چنین راستای قرارگیری محورهای اصلی سازه نسبت به امتدادهای عمود بر گسل و موازی گسل مولد زلزله، برای مهندسان سازه و زلزله آشکار و شناخته شده است. با این وجود آیین‌نامه‌ها و استانداردهای طراحی سازه‌ها در برابر بارهای لرزه‌ای، چه در ایران و چه در خارج از ایران تنها به ارائه چند توصیه برای در نظر گرفتن آثار نزدیکی گسل به ساختگاه در متن خود اکتفا کرده‌اند و نحوه درنظر گرفتن این اثر را بیان نمی‌کنند. درنتیجه پس از وقوع زلزله‌های شدید، سازه‌ها دچار خسارت و گاهی فروریزش شده و عملکرد سازه‌ای مورد انتظار را از خود نشان نمی‌دهند. از این رو نیاز به شناسایی دقیق‌تر اثرهای زلزله‌های نزدیک گسل بر انواع سازه‌های موجود و با انواع سیستم‌های مقاوم در برابر بارهای جانبی برای اقدام به اصلاح موارد کمبود در آیین‌نامه‌ها احساس می‌شود. این پژوهش با هدف ارزیابی پاسخ سازه‌های قاب خمشی بتن مسلح کوتاه، متوسط و بلند مرتبه بر اثر زلزله‌های دارای جهت‌پذیری و جهت‌داری، انجام گردید. به‌منظور ارزیابی پاسخ سازه‌ها، ۱۱ مدل سازه‌ای با تعداد طبقات ۱، ۲، ۳، ۶، ۹، ۱۲، ۱۵، ۱۸، ۲۱، ۲۳ و ۲۴ طبقه، دارای پلان منظم و یکسان و ارتفاع طبقات برابر انتخاب، مدل‌سازی و مطابق استانداردهای معتبر تحلیل و طراحی شدند. با اعمال ۱۱ جفت شتاب‌نگاشت حوزه نزدیک و ۳ جفت شتاب‌نگاشت حوزه دور، سازه‌ها تحت تحلیل تاریخچه زمانی غیرخطی قرارگرفتند. برای انجام تحلیل‌های خطی از نرم‌افزار Etabs۲۰۱۹ و برای تحلیل‌های غیرخطی از نرم‌افزار Perform۳D ۸.۰ استفاده گردید. نتایج نشان دادند که سازه‌ها تحت اثر زلزله‌های نزدیک گسل پاسخ‌های بزرگتری نسبت به سازه‌ها در معرض زلزله‌های دور از گسل بروز می‌دهند. با توجه به پاسخ‌های به‌دست آمده و مقایسه پارامترهای متعدد مربوط به رکوردها و سازه‌ها، از قبیل حداکثر شتاب زلزله، حداکثر سرعت زلزله، نسبت حداکثر سرعت به حداکثر شتاب زلزله و نسبت پریود پالس به پریود اصلی سازه مشخص شد که با مقایسه هریک از پارامترها به تنهایی نمی‌توان قضاوت درستی از علت پاسخ سازه‌ها داشت و می بایست اثر ترکیبی از این مولفه‌ها را درنظر گرفت. استفاده از زلزله جهت‌های عمود برگسل یا موازی گسل که در امتداد جهت‌های اصلی ساختمان اعمال می‌شوند، تضمین نمی‌کند که حداکثر پاسخ سازه در تمام زوایای احتمالی اعمال زلزله به دست آید. مشاهده گردید که یافتن یک زاویه بهینه که در بر گیرنده تمام مقادیر حداکثر پاسخ نیازهای مختلف سازه باشد، ممکن نبوده و برای سازه‌های حساس بهتر است نسبت به اعمال رکوردهای زلزله با زاویه‌های مختلف و استخراج پاسخ‌های حداکثر اقدام نمود.
کلیدواژه: زلزله نزدیک گسل، زلزله دارای جهت‌پذیری، زلزله دارای جهت‌داری، انرژی زلزله، تحلیل تاریخچه‌زمانی غیرخطی، زوایه تحریک، زاویه بهینه
|